W miniony weekend, miałem okazję wziąć udział w ciekawym wydarzeniu "Kliker trening" z doskonałym trenerem Jiřim Ščučką.- Animal Training Academy.
Pomimo tego iż pracuje klikerem już kilka lat..Jiři bardzo dobrze wyjaśnił i pokazał nam w praktyce na psach i ich opiekunach, wiele możliwości i sposobów nagradzania psów..
Kolejne zdobyte doświadczenie
Kliker to podstawowe narzędzie wykorzystywane w szkoleniu klikerowym psów, Jest to
blaszane pudełeczko ze sprężyną, które wydaje charakterystyczny dźwięk „klik-klak”. Służy
do dokładnego zaznaczenia pozytywnego zachowania wykonywanego przez zwierzę. Po
tym sygnale następuje bodziec bezwarunkowy czyli nagroda np. jedzenie. Dźwięk klikera
jest więc bodźcem warunkowym sygnalizującym pojawienie się bodźca bezwarunkowego.
Pies uczy się związku między "kliknięciem" i nagrodą. Sama nagroda nie zawsze może
zostać podana dokładnie w chwili żądanego zachowania. Kliker jest więc niezastąpionym
pomostem łączącym bodziec bezwarunkowy z warunkowym. Bodziec warunkowy musi
spełniać pewne warunki, żeby możliwe było bezbłędne zaznaczenie różnych, pożądanych
zachowań w szkoleniu. Musi być więc natychmiastowy, rozpoznawalny, bo dźwięk musi
być za każdym razem dokładnie taki sam, obecny i możliwy do użycia niemal wszędzie, a
także ewidentny, bo używany tylko do pracy z psem. Kliker jest też czymś neutralnym, co
znaczy, że nie jest związany z żadnymi emocjami. Podkreśla on jedynie właściwe
zachowanie, dostarcza psu jednoznacznej informacji, że to co właśnie zrobił jest właściwe i
otrzymuje za to nagrodę. Sama nagroda nie jest dla psa komunikatem. Szkolenie klikerowe
opiera się przede wszystkim na wzmacnianiu pozytywnym (R+). Wyklucza stosowanie
pozytywnego wygaszania (P+), zwanego potocznie karą, gdyż przynosi ono skutki uboczne
tj. strach, agresję. Karanie nie jest edukacyjne! Do wygaszenia niepożądanych zachowań
używa się czasem negatywnego wygaszania (P-). Ma ono dużą siłę oddziaływania na psa,
bez potrzeby użycia przemocy i siły fizycznej. Przykładem P- jest na przykład. zatrzymanie
się, gdy pies ciągnie na smyczy, przewodnik zabiera możliwość posuwania się do przodu. W
celu wyeliminowania złych reakcji psa, opiekun usuwa wzmacnianie, nagradzając tylko
zachowania dobre. Jako że wzmacnianie pozytywne jest podstawą szkolenia ważne jest
stosowanie nagród. Nagroda musi być czymś co pies lubi i dla zdobycia której będzie
chętnie pracował. Dla większości psów najlepiej więc sprawdzą się smakołyki i ulubione
zabawki. Podstawową zasadą używania klikera jest związek pomiędzy kliknięciem a
nagrodą, a więc po każdym sygnale klikera powinna pojawić się nagroda. Jeśli decydujemy
się na używanie metody klikerowej jako jedynej to należy też pamiętać, by psa nie
nagradzać też bez użycia klikera. Konieczne jest też by kliknięcie nastąpiło natychmiast po
uzyskaniu wymaganego zachowania, jeśli spóźnimy się choć o kilka sekund to pies nie
połączy tego dźwięku z danym postępowaniem.
W szkoleniu klikerowym psów są trzy metody uzyskiwania pożądanych zachowań. Są to:
1. wyłapanie - czyli nagradzanie zachowania, które pies robi sam z siebie. Obserwując psa i
zaznaczając sygnałem pożądane zachowania można nauczyć go wielu poleceń i sztuczek.
Im nagradzanie jest częstsze, to zachowanie będzie się częściej powtarzać.
2. naprowadzenie - jest uzyskaniem pożądanego zachowania za pomocą używania
smakołyka do zachęcenia psa do wykonania konkretnego zachowania, na przykład
trzymanie smakołyka nad głową psa powoduje, że ten usiądzie. Następnie należy kliknąć i
nagrodzić psa.
3. kształtowanie to po prostu nagradzanie każdego ruchu psa w stronę zachowania
końcowego.
Sesję szkoleniową rozpoczynamy od uzyskania skupienia uwagi psa na nas i gdy
nasz podopieczny spojrzy nam w oczy, klikamy dwukrotnie nagradzając przy tym psa
smakołykiem. Jak w każdej metodzie podczas jednej sesji pracujemy nad jednym
poleceniem/ zachowaniem i sesję zawsze kończymy sukcesem psa, a także jasnym
sygnałem np. słowem „koniec”.